Odszkodowanie za śmierć rodzica – kiedy można się o nie starać?

Odszkodowanie za śmierć rodzica możesz otrzymać z różnych polis. W tym artykule wyjaśniamy, jakie trzeba spełnić warunki, a także przytaczamy potencjalne kwoty takich odszkodowań. W wielu sytuacjach może to być nawet kilkaset tysięcy złotych!

Kiedy można się starać o odszkodowanie za śmierć rodzica?

Śmierć rodzica to straszna tragedia. Niezależnie od tego, w którym momencie swojego życia stracisz matkę lub ojca, zawsze będzie to wielka strata i ból nie do opisania. Kiedy możesz się starać o odszkodowanie?

• Z OC sprawcy (kiedy wypadek spowodowała osoba trzecia) – masz na to 20 lat od momentu zdarzenia.
• Z ZUS (kiedy Twój rodzic zmarł podczas pracy lub wskutek choroby zawodowej) – o odszkodowanie możesz się starać w dowolnym terminie.
• Od ubezpieczyciela, u którego Twój rodzic miał wykupioną polisę na życie (kiedy doszło do nieszczęśliwego wypadku) – możesz się zgłosić do ubezpieczyciela nie później niż po 3 latach od dnia śmierci rodzica.

Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica?

Od czego zależy wysokość odszkodowania za śmierć rodzica? Od wielu czynników. Nie da się jednoznacznie stwierdzić, ile możesz dostać, nie znając dokładnie Twojej sytuacji i wszystkich związanych ze śmiercią okoliczności. Zdarzają się bardzo wysokie kwoty zadośćuczynienia z OC sprawcy za śmierć rodzica – 100 i więcej tysięcy złotych. 

Zazwyczaj jest tak, że im starszą osobą jesteś, gdy zmarło któreś z Twoich rodziców, tym niższa będzie kwota zadośćuczynienia. Oczywiście malutkie dziecko również nie dostanie wysokiego świadczenia, bo jego świadomość i strata nie są na takim poziomie jak te doświadczane przez nastolatka. 

Sąd zwróci uwagę na następujące kwestie, ustalając wysokość należnego Ci zadośćuczynienia:

• Twój wiek, osiągane przez Ciebie dochody,
• wiek zmarłego, jego stan zdrowotny (czy śmierć była nagła?),
• okoliczności wypadku (jak do niego doszło, czy był spowodowany bez jakiegokolwiek udziału osoby zmarłej).

Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica z ZUS?

Jednorazowe odszkodowanie z ZUS w przypadku śmierci rodzica przysługuje aktualnie w kwocie 101 926,00 zł. Jeżeli nie jesteś jedynym dzieckiem zmarłego rodzica, to wtedy odszkodowanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powiększy się o dodatkowe 19 819,00 zł za każdą kolejną uprawnioną osobę. 

Warunek jest jednak taki, że śmierć rodzica musi nastąpić podczas wykonywania obowiązków służbowych. Musi to być zatem spowodowane wypadkiem przy pracy. Dopuszczalny jest też zgon na skutek choroby zawodowej.

Dodatkowo ZUS przyzna Ci zasiłek pogrzebowy, z którego pokryjesz koszty związane z pogrzebem. Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy po śmierci rodzica, musisz jedynie złożyć wniosek Z-12 i dołączyć do niego akt zgonu, a także rachunki związane z pogrzebem. 

W przypadku śmierci rodzica w wypadku w drodze do pracy możesz się starać o świadczenia z OC sprawcy.

Ubezpieczenie od śmierci rodziców

Możesz się ubezpieczyć na wypadek śmierci rodziców. Najpewniejsza w takim zastosowaniu będzie polisa na życie. Ile pieniędzy z niej dostaniesz w razie śmierci rodzica? Zależy to głównie od tego, jaka jest suma ubezpieczenia wybranej przez Ciebie polisy.

Największe sumy możesz uzyskać, jeśli skorzystasz z indywidualnej polisy na życie. Istnieją też ubezpieczenia posagowe, które mogą Ci zapewnić stałą rentę na wypadek śmierci któregoś z rodziców. 

No dobrze, ale jak w ogóle wygląda podział kwoty takiego odszkodowania? Komu ono przysługuje? Przede wszystkim pieniądze powinny zostać podzielone na równe części – po jednej dla każdej z osób wymienionych w umowie ubezpieczenia. Jednakże nie każdy posiadacz polisy decyduje się na wskazanie takich osób w umowie. Co wtedy?

W takiej sytuacji prawo przewiduje konkretną kolejność, zgodnie z którą towarzystwo ubezpieczeniowe musi rozdysponować pieniądze. Jeżeli więc zmarła tylko Twoja matka lub tylko Twój ojciec, to wówczas całe odszkodowanie przypadnie drugiemu z nich.

Dodatkowo musisz też upewnić się co do wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela w przypadku konkretnej polisy i sprawdzić, kiedy przysługuje odszkodowanie. Może się zdarzyć tak, że dana polisa nie zapewni Ci środków na wypadek śmierci rodzica.

Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica w PZU?

PZU działa jak każde inne towarzystwo ubezpieczeniowa, dlatego wysokość wypłaty odszkodowania zależy od sumy ubezpieczenia. Pamiętaj też o wyłączeniach odpowiedzialności ubezpieczyciela – sprawdź je w ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU) polisy, zanim zdecydujesz się na jej zakup.

Jednorazowe odszkodowanie po śmierci rodzica – OC sprawcy

Najwyższe kwoty pieniężne za śmierć rodzica możesz uzyskać z OC sprawcy. Nie jest to jednak proste. Nie zawsze jest też możliwe. Przede wszystkim wypadek musi być wywołany przyczyną zewnętrzną, czyli sprawcą musi być osoba trzecia. 

Jeśli chodzi konkretnie o odszkodowanie po śmierci rodzica, to wypłata świadczenia jest w tym przypadku uzależniona od Twojej sytuacji materialnej. 

Załóżmy, że masz dwójkę rodzeństwa i wszyscy macie mniej niż 16 lat. Wasi rodzice pracują – oboje zarabiają około 3 tysiące zł netto miesięcznie. Gdyby jedno z nich poniosło śmierć w wypadku, to sytuacja materialna Waszej rodziny ulegnie znacznemu pogorszeniu. Właśnie w takich sytuacjach przewidziana jest w prawie wypłata jednorazowego odszkodowania za śmierć z OC sprawcy.

Zadośćuczynienie z OC sprawcy za śmierć rodzica 

Zadośćuczynienie z tytułu śmierci rodzica to już zdecydowanie inna kwestia niż jednorazowe odszkodowanie. W tym przypadku pogorszenie się Twojej sytuacji materialnej nie ma znaczenia w kontekście tego, czy ubezpieczyciel w ogóle będzie musiał wypłacić Ci należność. Ma to jednak wpływ na wysokość wypłaconej kwoty. 

Kiedy możesz uzyskać zadośćuczynienie za śmierć rodzica w wypadku?

• Gdy Twój rodzic był kierowcą, ale inny uczestnik ruchu drogowego spowodował wypadek.
• Gdy Twój rodzic był pasażerem, ale jeden z uczestników ruchu drogowego spowodował wypadek (nawet jeśli Twój rodzic był pasażerem sprawcy). 

Musisz mieć świadomość tego, że towarzystwo ubezpieczeniowe nie wypłaci całej należnej Ci kwoty, jeśli nie skorzystasz z profesjonalnej pomocy. O wypłatę świadczenia w uczciwej kwocie musisz zawalczyć. Postaw na skuteczne rozwiązanie – zgłoś się do nas.

Jak wyglądają potencjalne kwoty świadczeń z OC sprawcy za śmierć rodzica?

Potencjalną kwotę najlepiej będzie przedstawić na przykładzie wyroku sądowego. W takich wyrokach opisane są okoliczności zdarzenia i zażyłość relacji zmarłego z osobą poszkodowaną, a to właśnie te kwestie są najważniejsze w kontekście wysokości świadczeń z OC sprawcy. 

Śmierć ojca 20-letniej dziewczyny – 100 000 zł zadośćuczynienia i 24 000 zł odszkodowania, wraz z odsetkami, a także 7922,43 zł tytułem zwrotu kosztów procesu

Ojciec poszkodowanej skręcał w lewo, poruszając się na motorowerze. Inny kierowca postanowił, że go wyprzedzi, choć ojciec poszkodowanej sygnalizował zamiar skrętu w lewo. Wyprzedzający nie dość, że wykonywał swój manewr z prędkością przekraczającą 60 km/h, to na dodatek był pod wpływem środków odurzających. Ojciec poszkodowanej zginął na miejscu – doznał skomplikowanych obrażeń mózgu, krwiaka podpajęczynówkowego i dokomorowego, a także wielu złamań. 

W chwili śmierci mężczyzna miał 52 lata. Zapewniał swoim dzieciom środki do utrzymania – powódka (siostra, która była stroną w omawianej sprawie) i jej siostra studiowały w okolicznym mieście. Ojciec finansował ich utrzymanie w domu rodzinnym, a także wyżywienie i codzienne dojazdy na studia. 

Powódka była więc całkowicie uzależniona finansowo od swojego ojca. Po jego śmierci musiała pracować dorywczo, aby móc kontynuować studia. Z tytułu pogorszenia sytuacji materialnej sąd przyznał jej 24 000 zł odszkodowania za śmierć ojca. Na tę kwotę składało się 500 zł za każdy miesiąc studiowania przez 4 lata. 

Co do zadośćuczynienia, to tak wysoka kwota (100 000 zł) była podyktowana tym, że członkowie rodziny poszkodowanej utrzymywali ze sobą bardzo ciepłe stosunki. Między ojcem a córką ta więź była szczególnie silna, a na dodatek poszkodowana była niemal świadkiem zdarzenia. Do dziś miejsce wypadku – znajdujące się tak blisko jej domu – wywołuje u niej traumatyczne wspomnienia. 

Żałoba poszkodowanej miała charakter patologiczny, czego dowód dali świadkowie. Zostało to również potwierdzone przez opinię biegłej sądowej. Wszystkie te okoliczności złożyły się na ostateczny wyrok sądu (Wyrok Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z dnia 12 kwietnia 2018 r. I C 638/17).

Śmierć 68-letniej matki 46-letniego mężczyzny – 40 000 zł zadośćuczynienia

Matka mężczyzny zginęła w wypadku komunikacyjnym, którego nie spowodowała. Jej 46-letni syn od wielu lat z nią nie mieszkał, bo założył własną rodzinę. Odwiedzał jednak swoją matkę 3–4 razy w tygodniu, a także często robił razem z nią zakupy niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Zmarła prowadziła jedną cukiernię, a jej syn drugą, co jeszcze bardziej zacieśniło ich relacje. 

Powód żądał od ubezpieczyciela sprawcy kwoty 80 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę moralną. Sąd uznał, że byłaby to zbyt wygórowana kwota, ponieważ mężczyzna w momencie śmierci swojej matki miał już ukształtowane życie. Był żonaty, miał troje dzieci i prowadził własną działalność gospodarczą. 

Nie oznacza to jednak, że bliska relacja poszkodowanego z matką nie miała dla sądu znaczenia. Właśnie ze względu na to zadośćuczynienie zostało mu przyznane w wysokiej – jak na wiek jego i zmarłej matki – kwocie 40 000 zł (Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 14 lipca 2014 r. I C 2240/13)

Jak uzyskać odszkodowanie za śmierć rodzica?

Jak uzyskać odszkodowanie? Jest to uzależnione od tego, z jakiego źródła chcesz uzyskać odszkodowanie. Proces dochodzenia odszkodowań z OC sprawcy jest zazwyczaj najtrudniejszy spośród wymienionych, a także wymaga sprawstwa osoby trzeciej.  Zapewnia za to najwyższe możliwe kwoty świadczeń.

Niezależnie od tego, o jakie odszkodowanie zamierzasz się starać, będą Ci potrzebne odpowiednie dokumenty.

Niezbędne dokumenty

• Odpis aktu zgonu rodzica (każde odszkodowanie; sprawdź, jak uzyskać akt zgonu),
• zaświadczenie o pobieraniu nauki, jeżeli masz ukończone 16 lat (ZUS),
• notatka policyjna z miejsca zdarzenia (OC sprawcy),
• Twój akt urodzenia lub inny dokument potwierdzający pokrewieństwo (ZUS, polisa na życie w przypadku braku osób uprawnionych do odszkodowania wskazanych w umowie).

Zadośćuczynienie i odszkodowanie z OC sprawcy

Być może ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowaniaz OC za śmierć Twojego rodzica w wyniku wypadku komunikacyjnego. Mogło się tak zdarzyć, jeśli np. jesteś już osobą dorosłą i masz własną rodzinę. W takiej sytuacji ubezpieczyciele często uznają, że zadośćuczynienie nie może Ci przysługiwać, ponieważ śmierć rodzica nie ma aż tak znacznego wpływu na Twoje życie.

Nie musisz się na to godzić – nasz ekspert może poprowadzić Twoją sprawę. Zajmie się wszystkimi formalnościami i uzyska dla Ciebie całą należną kwotę. Pieniądze od razu trafią na Twoje konto – nigdy nie będą przechodzić przez nasze ręce. Bezpłatnie przeanalizujemy Twoją sprawę. Roszczenia związane z wypadkami śmiertelnymi przedawniają się po 20 latach od dnia zdarzenia.

Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci ojca – ZUS

Wypłata odszkodowania z ZUS za śmierć ojca jest możliwa, jeśli poniósł on śmierć ze względu na chorobę zawodową lub w wyniku wypadku przy pracy. Jeśli wypadku rzeczywiście miał związek z pracą, to musisz złożyć wniosek o wypłatę odszkodowania w placówce ZUS.

Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci matki – ZUS

Podobnie jak w przypadku wyżej opisanej śmierci ojca – wypadek musi mieć związek z wykonywaną pracą zarobkową. Konieczne będzie złożenie takiego samego wniosku i dołączenie do niego odpowiedniej dokumentacji.

Odprawa pośmiertna

Odprawa pośmiertna może Ci przysługiwać, jeśli Twój rodzic zginął w wypadku. Wypłaci Ci ją jego pracodawca. W jakiej kwocie? Jest to uzależnione od tego, jak długi był okres zatrudnienia zmarłej osoby w danej firmie:

krócej niż 10 lat – równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia,

powyżej 10 lat – równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia,

powyżej 15 lat – równowartość sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

Co ważne, kwota odprawy pośmiertnej będzie podzielona po równo na każdego uprawnionego członka rodziny.

Podsumowanie

• Możesz uzyskać odszkodowanie za śmierć rodzica z OC sprawcy, z ZUS lub z polisy na życie.
• Wysokość takiego odszkodowania zależy od wielu czynników – kwota może wynosić jedynie kilkanaście tysięcy, ale może też oscylować w granicach kilkuset tysięcy.
• W przypadku odszkodowania i zadośćuczynienia z OC sprawcy potrzebna Ci będzie pomoc profesjonalistów. Pamiętaj, że takie sprawy przedawniają się po 20 latach od wypadku.

Najczęściej zadawane pytania

Czy mogę dostać pieniądze z ZUS po śmierci ojca?

Tak, możesz dostać zasiłek pogrzebowy. Jeżeli Twój ojciec zginął w wyniku wypadku przy pracy lub na skutek choroby zawodowej, to możesz też dostać jednorazowe odszkodowanie.

Ile można dostać za śmierć matki?

Jest to uzależnione od okoliczności wypadku. Jeśli jesteś osobą bardzo młodą, a Twoja matka Cię utrzymywała, to możesz uzyskać wysoką kwotę zadośćuczynienia i odszkodowania z OC sprawcy. W przypadku śmierci w wypadku przy pracy możesz otrzymać wysokie odszkodowanie z ZUS.

Źródła

Kodeks cywilny

Wyrok Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu I C 638/17

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu I C 2240/13