System ETS2: Co to oznacza dla Polski?
System ETS2, który zostanie wdrożony w Polsce w 2027 roku, wywołuje liczne obawy związane ze wzrostem kosztów ogrzewania i paliw. Eksperci prognozują, że przeciętne polskie rodziny mogą odnotować znaczące zwiększenie wydatków, sięgające nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.
Czym jest ETS2?
ETS2 to rozszerzenie unijnego systemu handlu emisjami CO2, które obejmie sektory transportu i budownictwa. Obecnie system ten obowiązuje głównie w elektrowniach, które przerzucają koszty na odbiorców. Po wprowadzeniu ETS2 dodatkowe opłaty obejmą użytkowników paliw i systemów grzewczych, co znacząco zwiększy koszty życia.
Kiedy ETS2 zostanie wdrożony?
Wdrożenie ETS2 planowane jest na styczeń 2027 roku. System będzie stopniowo wpływać na koszty życia aż do 2055 roku, obejmując transport i budownictwo. To oznacza wyższe rachunki za energię i wzrost cen paliw.
Wpływ ETS2 na koszty ogrzewania i paliw
Wyższe koszty w transporcie i budownictwie
Regulacje wprowadzone przez ETS2 nałożą ekologiczne opłaty na dostawców paliw kopalnych, którzy najprawdopodobniej przerzucą je na konsumentów. Według raportu Transport & Environment (T&E), koszt jednorazowego tankowania może wzrosnąć o około 30 zł, przy założeniu ceny 55 euro za tonę CO2.
Koszty ogrzewania dla polskich gospodarstw domowych
Eksperci, w tym Wanda Buk i Marcin Izdebski, szacują, że wzrosną wydatki na ogrzewanie w zależności od rodzaju stosowanego paliwa:
Ogrzewanie gazowe
- szacowane dodatkowe koszty na poziomie 6338 zł rocznie w latach 2027-2030,
- do 2035 roku suma wzrostu wyniesie około 24 018 zł,
- cena gazu wzrośnie z około 200 zł/MWh w 2023 roku do 419 zł/MWh w 2055 roku.
Ogrzewanie węglowe
- dla domu o powierzchni 100 m² koszty ogrzewania węglem mogą wzrosnąć o 10 311 zł rocznie do 2030 roku,
- do 2035 roku wzrost wyniesie aż 39 074 zł,
- cena tony węgla wzrośnie z obecnych 1200-1500 zł do 5298 zł w 2055 roku.
Szerokie konsekwencje ETS2
Wprowadzenie ETS2 wpłynie na ceny paliw, ogrzewania i transportu, co przełoży się na wyższe koszty towarów oraz usług. Najbardziej ucierpią gospodarstwa domowe z niższymi dochodami, które odczują dodatkowe obciążenia finansowe.
Wsparcie finansowe dla Polski
Fundusze unijne
Polska, jako kraj z dużym udziałem węgla w energetyce, otrzyma wsparcie z Unii Europejskiej. Do 2032 roku przewidziano 153 mld zł, z czego 90 mld zł trafi do Polski w latach 2027-2032. Dodatkowe środki z Funduszu Społecznego Klimatycznego mają łagodzić skutki transformacji.
Niezbędne działania
Eksperci podkreślają, że wdrożenie ETS2 wymaga skutecznych mechanizmów ochronnych, aby zminimalizować negatywne skutki dla gospodarstw domowych. Transformacja energetyczna jest konieczna, ale nie może odbywać się kosztem najuboższych.