/

Finanse
Klauzule abuzywne w umowach kredytowych – zagrożenia dla kredytobiorcy

Klauzule abuzywne w umowach kredytowych – zagrożenia dla kredytobiorcy

Miłosz Marek

Miłosz Marek

07.08.2024

Jeśli bank próbował zyskać Twoim kosztem, stosując klauzule abuzywne, masz okazję unieważnić swój kredyt. To oznacza oddanie wyłącznie pożyczonej kwoty – bez odsetek i innych kosztów prowadzenia umowy. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym są niedozwolone postanowienia umowne i jak w najprostszy sposób prześwietlić swoją umowę pod kątem wadliwych przepisów.

Czym są klauzule abuzywne?

Klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia umowne, to zapisy w umowie, które nie zostały przedstawione konsumentowi, a są dla niego zdecydowanie niekorzystne i prowadzą do ograniczenia jego praw lub konieczności zapłaty większej kwoty zawartej np. w kosztach prowadzenia kredytu.

Wykrycie w podpisanej umowie zapisów abuzywnych może być podstawą do odstąpienia od umowy kredytowej (do 14 dni od podpisania) lub sądowego unieważnienia umowy.

Jaki wpływ mają klauzule abuzywne na umowy kredytowe?

Występowanie klauzul abuzywnych w umowie jest bardzo niekorzystne dla kredytobiorców. Ich występowanie najczęściej oznacza ograniczenie prawa klienta instytucji finansowej bądź też konieczność zwrotu większej kwoty, aniżeli mogłoby to wynikać z początkowych ustaleń z bankiem czy firmą pożyczkową.

Ważne!

Klauzula abuzywna nigdy nie działa na korzyść osoby, która zaciągnęła pożyczkę.

Skala szkodliwości takich zapisów może być różna. Za abuzywne uznawane przez UOKiK były paragrafy mówiące np. o uznaniu wysłanego listu za doręczony po określonym czasie od nadania, zapisy wskazujące, w którym sądzie powinny odbywać się rozprawy w przypadku sporu między stronami, czy tak oczywiste naruszenia, jak możliwość zmiany stawek prowizji w trakcie trwania umowy.

Jakie cechy posiada klauzula abuzywna?

W gąszczu przepisów i ustaleń pisanych trudnym do zrozumienia językiem, instytucje finansowe często zapominają, że jednym z podstawowych praw konsumenta jest prawo do jasnej i zrozumiałej informacji.

Co sprawia, że zapis umowy uznawany jest za abuzywny:

  • treść zapisu jest szkodliwa dla interesów konsumenta,
  • sama treść jest trudna do zrozumienia,
  • przedstawiony punkt umowy skutkuje,
  • można uznać, że w przypadku umowy kredytowej, bank ma lepszą pozycję negocjacyjną od kredytobiorcy.

Jak znaleźć klauzule abuzywne w swojej umowie kredytowej?

Nie ma innego sposobu na znalezienie klauzuli abuzywnych w swojej umowie niż skrupulatne analizowanie podpisanego dokumentu punkt po punkcie, paragraf po paragrafie.

Samodzielne szukanie klauzul abuzywnych w podpisanej umowie przez osobę, która na co dzień nie zajmuje się sprawami finansowymi, ani nie analizuje umów, może być bardzo czasochłonne, ale przede wszystkim nieskuteczne.

Przy poszukiwaniach warto skorzystać z rejestru klauzul niedozwolonych, prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na stronie internetowej UOKiK można znaleźć wykaz orzeczeń, który doprowadził do uznania poszczególnych zapisów za abuzywne. Jeśli znajdziesz te paragrafy, możesz ubiegać się nawet o unieważnienie umowy kredytowej.

Najszybszy sposób na analizę umowy kredytowej pod kątem występowania klauzul abuzywnych

Nie musisz wydawać tysięcy złotych na adwokata lub radcę prawnego, żeby otrzymać kompleksową analizę swojej umowy pod kątem znalezienia klauzul abuzywnych.

Wystarczy, że prześlesz swoje dokumenty do Helpfind, a zespół specjalistów bezpłatnie przeanalizuje treść Twojej umowy.

Na takim rozwiązaniu możesz tylko zyskać – my zajmiemy się Twoją sprawą za darmo, a następnie, jeśli pojawią się błędy, przedstawimy ofertę. Zaproponujemy konkretną kwotę, która w ciągu kilku dni trafi na Twoje konto w zamian za prawo do wierzytelności. W ten sposób oszczędzisz czas i pieniądze.

Co kredytobiorca może zrobić po znalezieniu klauzuli abuzywnej w swojej umowie?

Możesz zająć się sprawą samodzielnie, albo zgłosić się do Helpfind. Mamy wieloletnie doświadczenie w skutecznej walce o prawa kredytobiorców, u których znaleźliśmy klauzule abuzywne w ich dokumentach.

Jeśli sprawa będzie bardzo poważna i w znaczny sposób wpływa na wysokość rat kredytu, możliwe jest unieważnienie umowy kredytowej. W przypadku kredytu konsumenckiego mowa o zastosowaniu mechanizmu sankcji kredytu darmowego.

Zgodnie z wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego w Polsce, posiadacze kredytów frankowych są na bardzo dobrej pozycji do roszczenia sobie praw do zwrotu wszystkich kosztów kredytowych, kwot nadpłaty oraz odsetek, bowiem większość umów posiadała zapisy godzące w interes klientów.

Przykłady klauzul abuzywnych w umowach kredytowych

Na pierwszy rzut oka klauzula abuzywna nie różni się niczym w swojej konstrukcji od innych, licznych klauzul i warunków zawartych w umowie kredytowej. Konieczna jest dokładna analiza treści.

Rejestr klauzul niedozwolonych – sprawa XVII AmC 96/08

Pozwany: Bank BPH S.A. w Krakowie Treść niedozwolonego zapisu: W momencie całkowitej spłaty kredytu/pożyczki Bank dokonuje rozliczenia kredytu/pożyczki przy czym nie podlegają zwrotowi nadpłaty/niedopłaty kapitału i odsetek nie przekraczające równowartości pięciokrotnej opłaty pocztowej za list polecony.

Zdarzają się przypadki, że rozpoznać klauzule abuzywne wcale nie jest trudno. Tak jest w przypadku zapisów, jak ten prezentowany poniżej, który znalazł się w umowie Krakowskiego Banku Spółdzielczego. W takich przypadkach kluczowa jest jednak uwaga w kontekście analizy dokumentu, bo przedstawiciel banku nie koncentrował się na tym punkcie w przedstawianiu warunków zawarcia umowy.

Rejestr klauzul niedozwolonych – sprawa XVII AmC 1453/10

Pozwany: Krakowski Bank Spółdzielczy z siedzibą w Krakowie Treść niedozwolonego zapisu: Bank zastrzega sobie możliwość zmiany wysokości stawek pobieranych prowizji i opłat w trakcie trwania Umowy.

Klienci instytucji finansowych w Polsce są coraz bardziej świadomi, banki narażone są na liczne pozwy, dlatego w umowach znajduje się coraz mniej klauzul abuzywnych. Jednak w przypadkach kredytów frankowych o zwrot kosztów i zapłaconych odsetek można domagać się nawet 10 lat po zamknięciu pożyczki, dlatego warto nawet po latach wrócić do starego dokumentu.

Rejestr klauzul niedozwolonych – sprawa XVII AmC 1806/14

Pozwany: mBank Spółka Akcyjna w Warszawie Treść niedozwolonego zapisu: Kredytobiorca upoważnia Bank do pobrania kosztów związanych z podwyższonym ryzykiem spłaty Kredytu w wysokości (...) % kwoty Kredytu objętej ubezpieczeniem, tj. (...) PLN, w tym także w przypadku przedłużenia ochrony ubezpieczeniowej, z rachunku wskazanego w § (...) ust. (...) bez odrębnej dyspozycji.

Czy klauzule abuzywne występowały albo występują w kredytach frankowych?

Tak, klauzule abuzywne można było znaleźć w umowach kredytowych we frankach szwajcarskich, co stało się podstawą do wytoczenia tysięcy spraw przez kredytobiorców bankom, w których zaciągnęli pożyczki.

W 2024 roku zdecydowana większość spraw sądowych kończyła się wyrokiem korzystnym dla kredytobiorców. Sprawy sądowe o tej tematyce trwają już od wielu lat, dlatego orzecznictwo zostało już ugruntowane. Przy korzystnych dla konsumentów wyrokach TSUE i Sądu Najwyższego, tylko w marginalnych przypadkach roszczenia klientów są oddalane.

Minusem przy tego typu sprawach jest czas oczekiwania na końcowy werdykt. Proces zwykle 2 do 3 lat łącznie z apelacją, jednak przy dążeniu do unieważniania umowy, warto poświęcić ten czas.

spory przy kredytach frankowych a korzyści finansowe

Czy klauzule abuzywne występowały albo występują w kredytach konsumenckich?

W konsumenckich kredytach gotówkowych również można napotkać na klauzule abuzywne uderzające w interes kredytobiorców.

Schemat działania jest podobny jak w przypadku kredytów frankowych – sprawę należy rozwiązać polubownie, ale jeśli bank nie przyzna się do potencjalnie nieuczciwych praktyk, wówczas sprawa może trafić do sądu.

Kredytobiorcy w Polsce są chronieni Ustawą o kredycie konsumenckim, a szczególnie jej art. 45, mówiącym o sankcji kredytu darmowego. To kara dla banku za niedozwolone postanowienia umowne w umowach kredytowych, które skutkują uznaniem umowy za nieważną. W związku z tym kredytobiorca musi oddać wyłącznie pożyczoną kwotę, bez odsetek i innych kosztów. Rozwiązanie zyskuje na popularności w Polsce.

Klauzula abuzywna – definicja prawna i jej zastosowanie. Czym jest katalog klauzul niedozwolonych?

Istnieje szereg przesłanek, które pozwalają na uznanie zapisu w umowie za abuzywny. Warunki i wytyczne są zapisane w Kodeksie Cywilnym, a konkretnie w artykule 385 mówiącym o katalogu klauzul niedozwolonych.

Zapis nie musi znajdować się w rejestrze UOKiK, aby zostać uznany za abuzywny, jeśli spełnia kryteria przedstawione w poniżej prezentowanym opisie.

Kodeks Cywilny, art. 385. [Katalog klauzul niedozwolonych]

W razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności: 1) wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za szkody na osobie; 2) wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania; 3) wyłączają lub istotnie ograniczają potrącenie wierzytelności konsumenta z wierzytelnością drugiej strony; 4) przewidują postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać się przed zawarciem umowy; 5) zezwalają kontrahentowi konsumenta na przeniesienie praw i przekazanie obowiązków wynikających z umowy bez zgody konsumenta; 6) uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia przez konsumenta zawierania w przyszłości dalszych umów podobnego rodzaju; 7) uzależniają zawarcie, treść lub wykonanie umowy od zawarcia innej umowy, niemającej bezpośredniego związku z umową zawierającą oceniane postanowienie; 8) uzależniają spełnienie świadczenia od okoliczności zależnych tylko od woli kontrahenta konsumenta; 9) przyznają kontrahentowi konsumenta uprawnienia do dokonywania wiążącej interpretacji umowy; 10) uprawniają kontrahenta konsumenta do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie; 11) przyznają tylko kontrahentowi konsumenta uprawnienie do stwierdzania zgodności świadczenia z umową; 12) wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania; 13) przewidują utratę prawa żądania zwrotu świadczenia konsumenta spełnionego wcześniej niż świadczenie kontrahenta, gdy strony wypowiadają, rozwiązują lub odstępują od umowy; 14) pozbawiają wyłącznie konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia; 15) zastrzegają dla kontrahenta konsumenta uprawnienie wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony, bez wskazania ważnych przyczyn i stosownego terminu wypowiedzenia; 16) nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy; 17) nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego; 18) stanowią, że umowa zawarta na czas oznaczony ulega przedłużeniu, o ile konsument, dla którego zastrzeżono rażąco krótki termin, nie złoży przeciwnego oświadczenia; 19) przewidują wyłącznie dla kontrahenta konsumenta jednostronne uprawnienie do zmiany, bez ważnych przyczyn, istotnych cech świadczenia; 20) przewidują uprawnienie kontrahenta konsumenta do określenia lub podwyższenia ceny lub wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi prawa odstąpienia od umowy; 21) uzależniają odpowiedzialność kontrahenta konsumenta od wykonania zobowiązań przez osoby, za pośrednictwem których kontrahent konsumenta zawiera umowę lub przy których pomocy wykonuje swoje zobowiązanie, albo uzależniają tę odpowiedzialność od spełnienia przez konsumenta nadmiernie uciążliwych formalności; 22) przewidują obowiązek wykonania zobowiązania przez konsumenta mimo niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez jego kontrahenta; 23) wyłączają jurysdykcję sądów polskich lub poddają sprawę pod rozstrzygnięcie sądu polubownego polskiego lub zagranicznego albo innego organu, a także narzucają rozpoznanie sprawy przez sąd, który wedle ustawy nie jest miejscowo właściwy.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie banki stosowały klauzule abuzywne?

Niestety dla kredytobiorców, w rejestrze klauzul niedozwolonych UOKiK znajdują się przykłady zapisów, które można było znaleźć u większości polskich banków. Wśród nich są między innymi mBank, Bank Millenium, Getin Bank, Bank BPH, PKO Bank Polski czy Alior Bank. To pokazuje, że posiadając kredyt, istnieje duża szansa na znalezienie zapisów abuzywnych.

Gdzie zgłosić klauzule abuzywne?

Jeśli uważasz, że instytucja finansowa zastosowała klauzulę abuzywną, której nie ma w rejestrze UOKiK, możesz zgłosić ją do tego organu i poprosić o zajęcie się sprawą.

Miłosz Marek

Miłosz Marek

Redaktor

Doświadczony redaktor internetowy z biegłością w temacie odszkodowań. Jego specjalizacją jest problematyka szkód na pojazdach. Za główny cel stawia sobie tłumaczenie trudnych zagadnień z dziedziny prawa drogowego, ubezpieczeniowego i kredytowego na prosty i zrozumiały dla każdego język.

Poznajmy się

artykuły na naszym blogu

Wiedza o odzyskiwaniu odszkodowań

Najnowsza wiedza odszkodowawcza czeka na Ciebie. Znamy się na tym!

Czytaj więcej z tej kategorii
ubezpieczeniowy-fundusz-kapitalowy

02.10.2024

10 min

Ubezpieczeniowy Fundusz Kapitałowy – czym jest, ryzyko inwestycyjne

Dowiedz się więcej na temat Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego, jego wadach i zaletach. Sprawdź, czy to inwestycja jest dla Ciebie....

Finanse

02.10.2024

9 min

Podatek Belki – ile wynosi, kto musi zapłacić, czy można go ominąć

Podatek od zysków kapitałowych jest potocznie nazywany podatkiem Belki. Jeśli planujesz inwestycje, zapoznaj się z artykułem i dowiedz się więcej na j...

Finanse

fundusze kapitałowe

30.09.2024

9 min

Fundusz kapitałowy – czym jest, jakie są jego rodzaje

Dowiedz się więcej na temat celu i sposobu działania funduszu kapitałowego....

Finanse

empty_placeholder

Unieważnienie umowy kredytowej w CHF

Sprawdzimy, która oferta kancelarii frankowych będzie dla Ciebie najlepsza.

Porównanie aż 120 kancelarii frankowych

Oszacowanie salda po odfrankowieniu

Oszacowanie salda po unieważnieniu umowy

Droga sądowa to nawet pięciokrotnie większy zysk niż ugoda

Bezpłatna analiza 0 zł

Zgłoś sprawę on-line